Het was even stil rond Moss. Zanger Marien Dorleijn richtte de pijlen een paar jaar op Opera Alaska, een blind date met jazzmuzikant Marzio Scholten met prachtige gevolgen, maar nu is hij terug met een als herboren klinkend Moss op het album HX. ,,Ons geheim? Alles los laten en steeds opnieuw beginnen.” Moss speelt donderdag 28 april live in Mezz.

HX. De naam verwijst naar Hoogcruts, de naam van het eeuwenoude klooster in Zuid-Limburg waar de groep in augustus 2021 het nieuwe album met de Belgische producer Arne van Petegem (hij maakte zelf muziek onder de naam Styrofoam) opnam. Typerend voor deze alternatieve studio is dat het klooster vele verwoestende branden heeft gekend, maar evenzovaak herrees. Met wat fantasie zou dat ook over Moss gezegd kunnen worden. Moss is terug en verwelkomde zowaar ook gitarist Bob Gibson na acht jaar als beeldend kunstenaar naar Amerika verhuisd geweest te zijn terug op het oude nest.

Moss werd in 2003 in Amsterdam opgericht. Zolang ze bestaan maken ze ijzersterke songs, die ondanks de steeds door de uit Middelburg afkomstige singer-songwriter Marien Dorleijn gelegde basis gekoppeld worden aan originaliteit en energie. Naar mate de jaren vorderden vond de groep zich steeds opnieuw uit en durfde het ook lekker buiten de lijntjes kleuren. De sound van de groep is niet alleen heel veelzijdig, omdat traditionele instrumenten steeds meer aan elektronische partijen en dat altijd avontuurlijke drumwerk van Finn Kruijning werden gekoppeld, dat geluid ontwikkelde zich ook van traditionele folky singer-songwritersliedjes via indierock tot bij vlagen moderne psychedelica. De liedjes klinken zowel modern en dansbaar als tijdloos. ,,Melancholie is voor even je vriend en niet je vijand als HX opstaat.”

Wie dus dacht dat Moss anno 2022 wel zo’n beetje passé was, mag zich nog weleens achter de oren krabben. Moss is terug met hernieuwde levensvreugde. De nieuwe werkwijze, de terugkeer van Gibson én het productionele toezicht van Arne van Petegem leverde met het zesde studioalbum HX opnieuw een memorabel sterke plaat vol indiepop, sterke gitaarpartijen, funky baslijnen en swingende elektronica op.

Moss handhaaft zich daarmee als een van de vlaggenschepen van het toonaangevende platenlabel Excelsior. Alle zes de albums van Moss klinken als Moss en toch ook helemaal anders. Debuut The Long Way Back (2007) was warm en charmant, het bevlogen Never Be Scared/Don’t Be A Hero (2009) was en klonk als een doorbraak, Ornaments (2012) was meer elektronisch getint, We Both Know The Rest Is Noise (2014) was schimmiger en bevatte invloeden uit de krautrock, het sobere Strike bezat meer elementaire pracht en HX (2022)bezit juist een heel internationale sound.

Het overweldigende succes van het zowel bij de critici als het publiek groots ontvangen tweede album Never Be Scared/Don’t Be A Hero (2009) werkte lange tijd bevrijdend voor zanger/songschrijver Marien Dorleijn. Hij voelde bij het maken van de opvolgers vreemd genoeg steeds weinig druk. ,,Ook bij het maken van dat succesalbum gebeurde alles volledig onbevangen. Dat doen we nog altijd. Alles los laten en opnieuw beginnen. Los van de vraag of we dat album kunnen overtreffen en of er überhaupt wel een single op staat. De tijd en omstandigheden bepalen hoe iets ontstaat. Iedere plaat is een nieuw avontuur en uiteindelijk het resultaat van hoe we op dat moment willen klinken.”

Moss startte ooit wel gewoon als een bandje achter singer-songwriter Marien Dorleijn. Het magazine Revu omschreef de verandering binnen de muziek van Moss rond 2009 als een metamorfose van een luie zondagmiddag in de achtertuin naar een nachtelijke autorit op onverlichte wegen met een gaspedaal dat steeds verder naar beneden gaat. Dorleijn kon zich daar destijds wel in vinden. ,,Jaren lang probeer je je karretje te duwen en ineens dondert het van de berg af. Het gaat sindsdien inderdaad erg goed met Moss en er blijven mooie zaken op ons afkomen.”

De bescheiden Dorleijn noemt de positieve respons die hem de laatste jaren ten deel valt hartverwarmend. ,,Daar krijg je ook als band een boost van. Toch verloopt het proces richting ieder nieuw album steeds heel organisch. Het is een fijn gevoel als alles vanzelf lijkt te gaan en je de zaak volledig in de hand heb. Toch zijn er natuurlijk ook momenten van twijfel en heb ik als songschrijver wel eens het idee op een dood spoor te zitten. Maar dan is er altijd wel weer een bandlid die bij het uitwerken van de ideeën weer heerlijk buiten de lijntjes gaat kleuren. Het mag soms nog gekker, met nog iets meer psychedelica of experimenteerdrift. Voor ons werkt dat prima.”

Moss + Loupe treden op 28 april live op in Mezz. Deuren 19.30 uur, aanvang 20.30 uur. Er zijn nog tickets te koop!

Tekst: Willem Jongeneelen

Foto: Nick Helderman